Šta je to nocebo?
Neki od potencijalnih neželjenih efekata mogu biti navedeni u uputstvu za lek i izazvati nelagodu kod osobe koja ih čita. Takođe, preoperativna konsultacija s hirurgom može biti izvor zabrinutosti, budući da se tada informišemo o mogućim rizicima.
Međutim, problem nastaje kada pacijenti počnu intenzivno fokusirati na moguće komplikacije ili neželjene efekte. To može rezultirati njihovim pojavljivanjem iako nema realnog fiziološkog uzroka – samo zbog negativnih očekivanja. Lekari to nazivaju nocebo efektom, suprotnim placebo efektu, gdje pozitivna očekivanja mogu povećati efikasnost leka ili terapije.
Stručnjaci okupljeni na 4. međunarodnoj konferenciji Društva za interdisciplinarne placebo studije (SIPS) u Duisburgu, Nemačka, nedavno su zaključili da su efekti placeba i noceba mnogo značajniji nego što se ranije mislilo. Ti nalazi otvaraju mogućnosti za poboljšanje medicinske prakse putem promene komunikacije lekara s pacijentima.
Profesorica neurologije i šefica Centra za medicinu bola u Univerzitetskoj bolnici u Esenu, Nemačka, dr Ulrike Bingel, naglašava da placebo i nocebo efekti nisu imaginarni, već se zasnivaju na složenim neurobiološkim procesima. Ona ukazuje na problematično fokusiranje preoperativnih konsultacija i uputstava za lekove na rizike, zanemarujući ciljane terapeutske efekte.
Istraživači naglašavaju da upotreba placebo efekta u konvencionalnoj medicini treba biti dodatak naučno zasnovanom tretmanu. To razlikuje konvencionalnu medicinu od alternativnih pristupa, kao što je homeopatija.
Bingel preporučuje dodatak zakonski propisanim uputstvima za lekove, pružajući pacijentima informacije o tome kako lek deluje i ističući njegove prednosti na jednostavan način.
Izvor: N1, Foto: Stock
