TEMA: Čeka li Evropu još jedna sušna godina?

Suše i toplotni talasi uzrokuju veliku promjenu na evropskim šumama dok naučnici zbog oskudnog snijega na Alpima, visoke temperature za ovo doba godine i rasprostranjenog nedostatka kiše brinu da bi drugo ljeto zaredom moglo da bude sušno širom Evrope.

Evropske šume zadobijaju braon boju tokom ljetnih mjeseci zbog suša i toplotnih talasa, piše “Euronews”. Prošle godine je bilo pogođeno 37 odsto mediteranskih i centralnoevropskih šuma, pokazala je nova studija.

Istraživači Univerziteta ETH Cirih i švajcarskog Federalnog instituta za istraživanje šuma, snijega i pejsaža (WSL) ispitivali su ovaj fenomen tokom protekle 21 godine. Rezultati, objavljeni u žurnalu “Biogeonauke”, pokazuju da se “ljetne braon šume” šire Evropom.

Odumiru li evropske šume?

Iako je suša igrala centralnu ulogu u tome, njene posljedice nisu bile neposredne. Česti periodi visokih temperature tokom najmanje dvije godine u umjerenim zonama takođe su imali značajan uticaj.

Mediteran pati od ljetnjeg potamnjivanja šuma od ranih 2000-ih, a posljednjih godina problem se proširio na šume umjerenog pojasa u centralnoj Evropi.

Nakon najtoplijeg zabilježenog ljeta 2022. Evropa je iskusila najopsežnije tamnjenje do sada, sa više od trećine šuma pogođenih u tim regionima.

Smanjeno zelenilo znak je smanjene vitalnosti i povećanog stresa u šumama. Takođe ukazuje na njihovo odumiranje

Prijeti li Evropi nova suša?

A Evropi prijeti još jedno, ekstremno sušno ljeto. Naučnici upozoravaju da bi Evropa mogla da se suoči sa sušama kakve su pogodile kontinent prošlog ljeta.

U posebnom izvještaju o suši u Evropi u martu, Evropska opservatorija za sušu (EDO) upozorila je da su uslovi pri kraju zime bili slični onim iz istog perioda prošle godine.

Prošlog ljeta ekstremna suša pogodila je područja širom kontinenta, rijeke u Njemačkoj smanjile su se zbog suvog vremena, žestoki požari opustošili su dijelove Španije, italijanski hidroenergetski rezervoari su oslabljeni, a usjevi u Francuskoj sprženi.

Poslije siromašne zimske sezone na Alpima, zbog koje su pojedini hoteli zatvarani, a mašine za pravljenje snijega radile gotovo bez prekida, tijelo Evropske unije za sušu saopštilo je da sada postoji “visok rizik” od nestašice vode ovog proljeća.

Šta je sa snijegom?

Količina smrznute vode u Alpima sada je čak niža nego u ovo doba prošle godine, saopštili su iz EDO, što znači “ozbiljan“ pad količine vode koja će se sliti u obližnje rijeke kada se snijeg otopi.

Količina snijega ove godine najmanja je od 2011. u Italiji, a u Švajcarskoj čak od 1998. i naučnici su zabrinuti da suša izazvana klimatskom krizom pogađa jače i brže nego što su predviđali.

Prije samo nekoliko godina procijenili smo da bi ekstremna suša koja se ponavlja, poput one koju smo vidjeli prošle godine, postala uobičajena pojava sredinom vijeka po najpesimističnijim scenarijima – rekli su iz Evropske opservatorije za sušu, dodajući da djeluje da smo se tome već primakli jer su sušne bile 2018. pa 2022, a ponovo nas to čeka i ove godine.